Dijital Obezite Nedir?
Dijitalleşen dünya her geçen gün yeniliklere gebe kalıyor. Bazıları hayatı bambaşka noktaya taşıyan olumlu etkiler olsa da olumsuz etkiler de elbette kişilerin karşısına çıkabiliyor. Dijitalleşme, geçmişte farklı şekillerde yapılan pek çok işlemi günümüzde elektronik cihazlar çerçevesine indirgedi. Akıllı cihazlar; haberleşme, eğlence, iş, sosyalleşme gibi pek çok eylemin köprüsü. Yaşanan bu gelişmeler, kişileri yeni kavramlar ile tanıştırıyor. Bu kavramlardan biri de dijital obezite. Dünya Sağlık Örgütü’nün obezite tanımı “sağlığı bozabilecek anormal veya aşırı yağ birikimi” şeklinde. Bu bilgi doğrultusunda dijital obeziteye de “sağlığı bozabilecek anormal veya aşırı bildirim alımı” demek yanlış olmayacaktır.
İnternet başında harcanan zamanın artışı dijital obezite artışını kaçınılmaz hale getirdi. Elbette bu süre boyunca sosyal medyada profilleri gezmek yerine üretken işler yapan kullanıcılar da mevcut. Bu kişiler bahsedilen nosyonun dışında tutulabilir. Yeni iş dünyasının dönüşümünün dijital obeziteye etkisi de yadsınamaz boyutta. Sosyal medya aracılığı ile yapılan marka reklamları, yeni tanıtımlar ve daha nicesi. Aslında beynimiz gün içerisinde sürekli bir bildirim saldırısı altında. İnternete bağlı bir ekrana baktığımız anda binlerce sinyale maruz kalıyoruz. Beyne gün içerisinde sürekli giden sinyaller bir yerden sonra işlenemiyor ve beyin tarafından kenara atıyor. Bu durum fiziksel obezite ile açıklanabilir. Fiziksel obezitede, vücut sindiremeyeceği veya ihtiyacınızdan fazla besini yağ olarak depolar. Kapasitesinden fazla bildirim alan beyin de bu bildirimleri işleyemez ve depolamaya başlar. Bu durum zaman içerisinde olumsuz psikolojik etkileri beraberinde getirir. Daha uzun yıllar gündemde kalacak olan dijital obezite ve nedenleri gibi konuları sizin için inceledik.
Dijital Obezite
Teknoloji çağı olarak nitelendirebileceğimiz bu devirde teknolojik araçlar, internet, iletişim ağları gibi ağlar kişilerin hayatında vazgeçilmez bir yere taşındı. Şu an her şeyi kolaylaştıran ve istenilen işlemlerin pratik şekilde yapılmasını sağlayan teknoloji, bilinçsiz kullanımı affetmiyor. Bu durum kişilerde olumsuz sonuçlar doğuruyor. Peki kişileri pek çok farklı şekilde etkileyen dijital obezite nedir?
Dijital obezite pek çok ciddi sağlık sorunlarına zemin hazırlayan fiziksel obezitenin dijital hayattaki karşılığıdır. Başka bir tabirle, bir kişinin gereğinden fazla dijital tüketimi sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunu olarak tanımlanabilir. Bir kişi gün boyu teknolojiye bağlı yaşıyor ve verilen içerikleri tüketiyorsa bu durum fiziksel ve psikolojik olarak kişiyi olumsuz yönde etkileyebilir. Dijital tüketimin sürekliliği ve aşırı tüketimi zamanla bireylerde dijital obeziteye dönüşür. Kişilerin ellerinden düşürmediği akıllı telefonlar, saatlerce vakit geçirilen sosyal medya hesapları ve başından hiç kalkılamayan televizyon nedeniyle kişiler günün birçok önemli bölümünü verimsiz bir şekilde geçirir. Bu geçirilen süre içerisinde kişiye hiç durmaksızın veri aktarımları yapılır. Teknoloji toplumunda küreselleşmeyle birlikte gelen dijital içerikler çok hızlı şekilde tüketiliyor. Bu doğrultuda ortaya çıkan ve yayılan pek çok hastalık mevcut.
Dijital Obezite ile Gelen Hastalıklar
Dijital obezite ile gelen hastalıklar var. Yani dijital eşya kullanımının gereğinden fazla olması, insanları bilmeden olumsuz yönde etkiliyor. Dijital obezite hastalıkları olarak da sayılabilecek rahatsızlıklar aşağıdaki gibi örneklendirilebilir;
Tıkınmalı İzleme (Binge-watching)
Tıkınmalı izleme olarak dilimize çevrilen Binge Watching, içerikleri bir nevi çerez gibi tüketmek anlamında kullanılıyor. Peki tam olarak Binge watching nedir? Bir televizyon programının veya bir dijital içeriğin birden fazla bölümünü ara vermeden art arda izlenmesine tıkınmalı izleme denir. Binge watching bir dijital sağlık sorunu olarak tanımlanır. İzleyici arka arkaya izledikleri içeriklere zaman içerisinde fark etmeden bağımlı hale gelir. Bir kerede bir dizinin veya programın bütün bölümlerini izleyip bitirme isteği kişiyi tüketecek yeni içerik arayışına yönlendirir. Bir yerden sonra izlenen içeriğin özellikleri kaybolur. Bu noktada asıl amaç sadece bir şey izlemeye dönüşür ve içeriğin konusu, uzunluğu gibi durumlar önemsiz bir hale gelir. Bu döngüden kendini kurtaramayan kişiler, zaman içerisinde bağımlı bir kullanıcı haline dönüşürler. Dijital medya, izleyiciye pek çok bilgi, dizi, film, daha fazla içerik ve alışveriş sunarak kişilerin platformlarında veya internette daha uzun süre kalmasını sağlar. Bu da kişilerde de bir süre sonra ekran başında daha fazla vakit geçirme arzusu uyandırır.
Nomofobi
Cep telefonundan uzak kalma korkusu olarak ifade edilen nomofobi günümüzde oldukça yaygındır. Yapılan araştırmalara göre bir kişinin gün içerisinde yaklaşık olarak 2617 kez telefona baktığı tespit edilmiştir. Bu ortalama nomofobi olmayan kişiler için geçerlidir. Bağımlı kişilerde bu sayı daha da artış göstermekte.
Ego Sörfü
Ego sörfü kişinin kendisine takıntılı hale gelmesidir. Fakat sosyal medyadaki, akıllı cihaz ekranındaki kendisine. Bir başka tabirle ego sörfü, kişinin kendi adını internette araması ve profilini, kendi hesaplarında paylaştığı fotoğrafları uzun uzun incelemesi durumudur.
Photolurking
Sosyal medyada sürekli olarak başkalarının fotoğraflarını incelemek Photolurking olarak adlandırılır. Photolurking rahatsızlığından muzdarip olan kişiler, bunu yapmaktan kendini alıkoyamaz.
Siberhondrik
Siberhondrik, hasta olduğunu düşünen insanların, internette arattığı bilgilere göre kendi kendine düzenli olarak kesin teşhis koymalarıdır. Bu kişilerde zaman içerisinde kaygı bozukluğuna rastlamak mümkündür. Çünkü olmayan bir hastalığa sahip olduğunu düşünerek bunun stresini yaşarlar. Doktora gitmeyi gerekli bulmadıkları için yaşadıkları kaygı ve stres süresi giderek uzar.
Bunların yanı sıra dijital obezitenin fiziksel boyutu da vardır. Örneğin mouse veya klavye hastalığı gibi. Bu rahatsızlığa sahip olan kişiler aşırı bilgisayar kullanan kişilerdir. Bu aşırı kullanım süresi bir süre sonra kişilerin el hareketlerinde, tendom, kas ve diğer dokularında sorun yaratması gibi birçok sağlık problemine neden olur.
Dijital Obezitenin İnsan Üzerindeki Etkileri
Dijital ortamlarda düzenli olarak veri akışına maruz kalmak, dijital obezite tehlikesine zemin hazırlar. Dijital obezite insan üzerinde etkileri olan bir rahatsızlıktır.
Dijital obezitenin neden olduğu sorunlar aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Zaman içerisinde dikkat dağınıklığı oluşması,
- Kişinin kurduğu yüz yüze iletişim oranının azalması,
- Herhangi bir işe veya duruma konsantrasyon ve odaklanma sorunu meydana gelmesi,
- Sosyal hayattan kaçınma ve gerçek hayattan zaman içerisinde kopmaya başlama,
- İş hayatında gelişimin ve ilerlemenin olumsuz etkilenmesi,
- İş hayatında ve günlük hayatta sorumluluk almaktan kaçınma,
- Zaman içerisinde kronik hale dönüşebilen kas ve iskelet ağrıları,
- Dijital göz yorgunluğu ve diğer göz problemleri,
- Uyku bozuklukları ve yer yer yeterli uyku alamama,
- Anksiyete, depresyon gibi psikolojik hastalıklara zemin oluşturması,
- Aile içi zayıflayan iletişim,
- Sürekli veri-bilgi akışı nedeniyle zihin ve beden yorgunluğu,
- Önlem alınmazsa ekran başında geçirilen uzun ve hareketsiz bir hayat sonucunda fiziksel obezite.
Fiziksel obezite kişilerin çalışma hayatlarını oldukça zorlu bir deneyime dönüştürme eğilimindedir. Kişilerin yeterli uykuyu alamaması, işe adapte olma hızını yavaşlatır. Aynı zamanda zihnen kendilerini işe vermelerinin de önüne geçer. Dijital obezite bilinçlenme ve teknolojinin doğru kullanımı ile baş edilebilecek hatta korunabilecek bir rahatsızlıktır.
Depar Akademi iş alanında karşınıza çıkabilecek pek çok olumsuz koşul ile profesyonel olarak baş etmenize yardımcı oluyor. Eğitici Çözümler ile ihtiyaç duyduğunuz alanda çalışanlarınıza nokta atışı eğitimler planlayabilirsiniz. Aynı zamanda Depar Akademi’nin uzman kadrosundan şirketiniz için danışmanlık talebinde bulunabilirsiniz.